Rojava devriminin 3 yılı

Dosya, kadın, Röportaj

’19 Temmuz devrimi kadınların özgürlük atılımıdır’

SOZDIL EHMED

KOBANÊ – Demokratik Toplum Hareketi Yöneticilerinden TEV-DEM Rûken Ehmed, kadınların devletçi sistemden kurtulmaları için, 19 Temmuz devrimi önemli ve gerekli bir adım olduğunu belirtti. Rojava Kürdistan’ında kadınların siyasi gücünü oluşturmasıyla, tüm dünya kadınlarının mücadelelerine esin kaynağı haline geldiğini ifade eden Ehmed, “Rojava kadın rengine büründü” dedi.

Rojava’da yeni yaşamın örülmeye başlamasından buyana 3 yıl geçti. Aradan geçen süre zarfında yeni yaşam ilmek ilmek örülürken, soluk soluğa ve nefes kesen bir mücadeleyle hem düşmanlarının, hem de tüm dünya ezilen halklarının gözleri Rojava’ya kilitlendi. Daha devrimin başlangıcında yani 19 Temmuz 2012’de kadın renginin ön planda olduğu Rojava devrimi 3 yılını geride bırakırken tarih sayfasında ya da direniş tarihinde önemli gelişmelere imza attı. İşte bu amaçla devrimin başından buyana kadın eksenli yaşan gelişmelerin nasıl oluştu? Yaşanan zorluklar nelerdi? Tüm bunların cevabını TEV-DEM Yöneticilerinden Rûken Ehmed’le geliştirdiğimiz mülakatta aradık.

* 3 yıl önce 19 Temmuz devriminin ilk ateşi Kobanê’de yanmaya başladı. Bu 3 yıllık süre zarfında yayılan devrimi nasıl değerlendiriyorsunuz?

Tarihi bir adım olarak Baas rejimi 19 Temmuz 2012’de Kobanê’den çıkarıldı. Halk kentteki devlet kurumlarını ele geçirdi ve halk hizmetlerini kendi öz gücüyle sağladı. Bu ilk adımda amaç iktidar kurumlarını ele geçirmek değildi. Ama Baas rejiminin çıkarılması gerekiyordu. Çünkü halk tüm kurumları kendisi geliştirmeli ve kendi kendisini yönetmeliydi işte amaç buydu.

Rejim döneminde halka ait olmayan yönetimlerde yöneticiler ve kurumlara ait işçiler Baas rejimi tarafından sorumlu kılınmaktaydı. Farklı yerlerden gelen ve sorumlu kılınan bu kişiler iktidarlarını sürdürmek için halk içinde korku beslerdi.

* Kürt kadının 19 Temmuz devriminde her açıdan rolü nasıl oldu?

Yekîtiya Star 2005 yılında kuruldu. O dönemden devrimin startına kadar zorlu koşullarda ve çalışmalarını gizli bir şekilde yürüttü. O dönemlerde birçok Yekîtiya Star üyesi Baas rejimi tarafından yakalandı zindana atıldı. İşte o bakımdan kadınların ihtiyaçlarını karşılamak kolay değildi.

19 Temmuz devrimiyle birlikte kadınların önü açıldı, imkanlar ortaya çıktı. Kürt kadınları da devrimin her alanında örgütlenmeye başladı.

Rojavalı kadınlar devrim içerisinde bir araç olarak kullanılmasınlar diye devrimin öncülüğünü üstlendi ve devrimi bu şekilde yönetti. Yani Rojava devrimi tam anlamıyla kadın rengine büründü. Kadınların eğitimlerden geçebilmesi için fikirsel, siyasi, ekonomi ve yaşamsal kısacası tüm açılardan eğitim olanakları oluşturuldu, akademiler açıldı. Yine kadınlar Komünler ve meclisler aracılığıyla yaşamın her alanında kendilerini örgütledi. Bu anlamda tüm dünya kadınlarının mücadelelerine esin kaynağı haline gelen Rojavalı kadınlar en çokta askeri açıdan örnek gösterildi.

* 3 yıllık sürede kadınların devrim çalışmalarında engelle karşılaştılar mı varsa eğer en çok hangi koşullarda gelişti?

Kadınlar eylem ve etkinliklerini toplum inşasında yani devrim içerisinde yürütebilmek için, kadın akademiler eğitimler kadınlar özgürlük bilincini esas aldı. Fakat Rojava’nın tümünde ve özellikle Kobanê Kantonunda birçok engelle karşılaştık. Toplumun geri kalışı ve erkek egemen aklın zihniyeti karşımıza engel olarak çıktı. Buna rağmen toplumun inşasında kadınların başat rollerini oynaya bilmeleri ve ayağa kalkmaları için, kadın bilincinin gelişmesi yönünde büyük adımlar atıldı.

Bu çerçevede Yekîtiya Star Rojava’nın her yerinde kadınlar için eğitim merkezleri ve akademiler kurdu. Bu kurumlarda kadınlar eğitimlerini gördüler. Kadınların mücadelesi ve kadın hakikati üzerine seminerler verildi.

* Kadın devriminin kamuoyunda ve uluslararası alanda yankısı nasıl oldu?

Ortadoğu’da birçok devrim yaşandı, bu devrimlere kadınlarda dahil oldu. Ancak kadınların Rojava devrimine katılımları daha farklıdır. Kadınların sesinin dünyanın her yerinde bir olması için, 19 Temmuz devriminin başlamasıyla Rojavalı tüm kadınlar Suriye Kadınları İnisiyatifini oluşturdu.

Kadınlar devrim içerisinde siyasi güçlerini oluşturdu. Çünkü dünya kadınlarının değerlerini koruyordu ve tüm dünya kadınlarına örnekti. Kadınlar Rojava devrimin renkleriyle kadınların özgürlük yürüyüşünde ülkeyi donattılar.

* Kadınların kazanımların korunması ve DAIŞ çetelerine karşı direnişini değerlendirir misiniz?

Askeri bakımdan kadınlar eşsiz bir direniş sergilediler, bunun örneği tarihte görülmez. DAIŞ çetelerine karşı direnişi yükseltip, kadının mücadelesi kazanımları korudu.

DAIŞ çetelerinin karanlık güçlerden de yardım alarak Kobanê Kantonuna saldırmasındaki amaç; Kürt halkının belleğine korku imparatorluğu kurmaktı, halkın özgür iradesini kırmaktı. Bu yüzden Kobanê’de öncelikle katliam provaları denendi, daha sonra katliam planları ve göçertme politikalarıyla bölgeyi insansızlaştırma devreye girdi.

DAIŞ çeteleri işgal etmek istedikleri yerlerde herhangi bir direnişle karşılaşmadan birkaç saat içerisinde kontrolüne alıyordu. Musul’un işgali buna örnektir. Ancak çeteler Kobanê’de umdukları gibi karşılaşmadılar. Kürt kadınlarının ve Kobanê’nin direnişiyle çetelere karşı amansız bir mücadele yürütülürken, çeteler korkuya paniğe kapıldılar. Ve Kobanê çetelerin belini kırdı. Rojavalı kadınlar ülke topraklarına uzanmak isteyen kirli ellerin kırılacağını ispat ettiler.

Kürt kadınları Kobanê’de karar alarak, DAIŞ çetelerinin eline geçen Şengalli kadınların intikamını almak için söz verdiler. Bunu da çeteler karşı direnişleriyle gösterdiler. Yüreklerde ve kafalarda oluşan kimse DAIŞ çetelerine karşı duramaz algısını kırdı.

* kadınların devrim öncesi ve sonrası durumlarını nasıl değerlendiriyorsunuz?

19 Temmuz devriminden önce kadınalar halkı ve ülkesi için veya kendisi için bir çalışma yapamıyordu. Devrim öncesi kadınların örgütlenmesi için hiçbir imkan yoktu. İşte bu yüzden 19 Temmuz devrimi kadınlar tarihinde önemli bir eşiktir. Mücadele çalışmalarında yer almak isteyen tüm kadınlar devrim sayesinde katıldılar.

Devrimle kadınlar kendi hakikatlerine yakınlaştı. Düşünsel, siyasal, askeri yani kısacası yaşamın her alanında kadınları kendilerini geliştirebilecekleri düşünceye eriştiler. Yine kendilerini devleçi ve erkek egemenlikli sistemden kendilerini kurtara bilmekteler.

(ad)

ANHA