Rojava devriminin 3 yılı

Demokratik Özerklik Yönetimi Demokratik ulusun bilincidir

HABER MERKEZİ- Rojavada kurulan demokratik özerklik yönetimi sistemi, kantonlar aracılığıyla oluşturuldu. Bu amaçla 3 temel kanton ilan edildi, ‘Cizirê, Kobanê ve Efrin’. Pratikleşme sisteminin alt yapısı ve demokratik ulus bilincine ulaşmadır.

Toplumsal anlamda  Demokratik Özerklik Sistemi, demokratik toplum inşası ile siyasi ve ahlaki olarak ulus devlet sistemine alternatifliği teşkil ediyor. Demokratik Özerlik Yönetimi ve Rojava tecrübesi diğer sistemlere göre yeni olmasına rağmen, iki yıl gibi kısa bir süre içinde demokratik ulus perspektifi ile idari, hukuksal, anayasal, güvenlik, askeri ve diğer kurumsal çalışmalarda toplumsal ve eğitim alanlarında başarılı  adımlar attı.

19 Temmuz Devrimi ihtiyaca göre, toplumsal ve özerk yönetim koşullarının objektif olarak okunması ile gerçekleştirildi.  Ayrıca Suriye de yaşanan gelişmelere paralel olarak, toplumsal ve siyasi alanda Rojava Kürdistan’ında değişen iç ve dış koşullar da bu okumaya  dahil edildi.

Devrimin ilk aşamasında Rojava’nın çeşitli alanları Baas rejiminin elinden alınarak özgürleştirildi. Daha sonra idari boşluğun doldurulması için tüm idari kurumlar halka devredildi. Bu aşamadan sonrada demokratik yönetim sisteminin oluşması için çalışmalara başlandı.Onca yıldır Baas rejiminin tekçi yönetim algısına dayanan idari sistem yaşamın tüm alanlarında  oldukça ağır etkiler ortaya çıkarmıştı. Toplumun bir kesimi Rojava halkının ahlaki ve toplumsal değer yargılarının koruması ve geliştirilmesi üzerine kurulmuş bulunuyordu.

Demokratik özerklik yönetimi

Demokratik Özerklik Yönetimi teorisini ve temelini demokratik ulus bilincinden alıyor. Bu sistemle ahlaki ve siyasi bi toplumun inşası hedefliyor. Daha once var olan sistem toplumun tüm kültürel yapılarını yok sayıyordu. Oysa demokratik özerklik sistemi etnik yapıların eşit ve özgür katılımla ulus, din ve cinslerin özgür iradesi üzerinden  inşasını esas alıyor.

Demokratik toplum oluşumunda  karar ve katılımı  sağlamak için ; en alttan komün ve meclis oluşumlardan başlayarak  toplumun yasal ve anayasal haklarını güvence alan bir  kurumsallaşmaya ulaşmak amaçlanıyor.

Toplumsal sözleşme

Demokratik Özerk Yönetimi nde toplumunun tüm kesimleri kanunlar önünde eşittir.

Cizirê Kantonu Yasama Meclisi toplumsal sözleşmesinde , toplumun tüm kesimlerinin kanunlar önünde eşit olduğunu kabul eden ve kurumsal çalışmaların korunması için tüm kesimlerin haklarını koruma altına alan yasal düzenlemeyi sağlamıştır. Toplumsal sözleşmede ayrıca şunlar ifade ediliyor, “Demorkatik Özerk Yönetimi olarak Kürd, Arab, Suryani, (Asurî, Kildani, Arami), Türmen, Ermeni ve Çeçen halklarının  özgür iradeleri ile adalet, özgürlük, demokratik oluşumları için  eşitlik ilkesine dayanan kimlik, dini, inancı, mezhebi ve siyetçi paradigmayi esas alır. Bu sözleşme toplumun siyasal mozaik yapısını göz önünde bulundurarak demokratik ulus bilincine dayanan ortak yaşamı ve çök kültürlü yapısını hedefler. Halkların iradesine dayanan çözümlere saygı gösterir, başta kadın ve çocuklar olmak üzere tüm toplumsal yapının hukukunu korur. Bu sözleşme din ve inanç özgürlüğünü korunmasını garanti altına alır ve saygı duyar.”

Özellikle etnik ve dini mozaiklerden oluşan Cizirê Kantonunda toplumsal sözleşmede şöyle denilmektedir;  “Cizirê Kantonu Kurd, Ereb, Suryan, Ermeni, Çeçen halkları ile islamiyet Hırıstıyanlık  ve Ezidilik  dinlerine inanlar dan oluşur.  Ayrıca halklar arasındaki ilişki halkların kardeşliği, ortak yaşam ve yardımlaşma esaslarına dayanır”.

Yasama meclisi ve yönetim

Cizirê Kantonu Yasama Meclisi Kürd ve Suryanilerden oluşan iki Eşbaşkandan oluşur. Meclis çatısı altındaki  kurum ve siyasi oluşumlarda Kürt, Arap, Suryani ve diğer halklar Kanton yönetimide yerini alıyor.   Yönetim Meclisinde  de yine tüm halkalar yer alıyor  ve 20 komisyondan oluşuyor. Her komisyonda bir başkan ve iki yardımcıdan bulunuyor.

Kanton yönetimi

Cizirê Kanton Yönetimi Yasama Meclisi içinde yerini alır. Yönetimini sınırları dahilinde toplumsal sözleşme esas alarak  belirler. Yasama Meclisi ve Cizirê Kantonu için Cizirê Kantonu Eşbaşkanı Hediye Yusuf ve Deham El-Hadi görevlendirdi. Bir kadın ve bir erkekten oluşan Cizirê Kanton Yönetimi çalışmalarında  yer alan  yurttaşların hangi  ulus, millet ve dine mensup oldukları gözetilmez.

Ortak yaşam meclisi

Ulus devlete dayalı Baas rejimi  tüm etnik yapılanmaları yok sayar  ve siyasi, toplumsal ,ekonomik alanlarda tekçi inkarcı ve asimilasyoncu zihniyete dayalıdır. Demokratik Özerk Sistem çok kültürlü, çok inançlı ve halkların iradesine dayanan bir yaklaşım ile alternatif  bir yapıyı esas alır.

Etnik yapılar, dini ve kültürel oluşumlar ulus devlet sistemi içinde eritilerek yok edilmişti. Bu nedenle Demokratik Yönetim Sistemi koruma ve geliştirme sorumluluğu ile başta öz savunma olmak üzere tüm halk ve oluşumlara mücadele etme yolu açıldı . Bir çok insiyatif ve farklı halkların  temsilcileri  yönetim içinde yerlerini almaya başladı.

Örnek olması açısından Hesekê şehrinde Kurd, Arap, Asurî ve Suryani halkları yan yana yaşamaktadır. Bölge halkı üzerinde çetelerin tehditleri artınca şehirde yaşayan tüm halklar 4 Nisan 2014 tarihinde şehir merkezindeki Müftü Mahallesi Kültür Sanat Merkezi nde yan yana gelerek toplantı yaptı. Bu toplantıda şehirdeki halk ve gurupların temsilcilerinin tümü yer aldı. Toplantı sonucunda 15 kişiden oluşan Danışma Meclisi kuruldu.

Ortak yaşam alanı olarak bilinen Serêkanîyê de şehir çetelerin saldırısına uğradıktan sonra bazı kesimler şehir içinde karışıklık yaratmak istediler. Bu duruma karşı 11 Nisan 2015 tarihinde Ortak Yaşam ve Kardeşlik Meclisi  Serekanîye de kuruldu. 31 kişiden oluşan bu Meclis Serêkanîyî halklarından oluştu.  Tüm toplumsal kesimlerle diyalog içinde olması için 11 kişiden oluşan bir komite seçildi.

Halklar, din ve etnik oluşu mlar arasında ortak yaşam alanine  güçlendirmek için oluşan Demokratik Özerklik Yönetimi kimi çevreler tarafından karalanmaya çalışıldı. Rojava daki  idari, örgütsel ve askeri gelişmeye paralel olarak  kampanayalarına  devam eden bu çevreler alanda karışıklıklar yaratarak, halkları birbirlerine düşürerek, Demokratik Özerk Yönetim sistemini yok etmek istediler .Til Hemis, Til Berak, Mebruka, Çiyayê Kizwan (Ebdilezîz ) ve Grê Spî’nin özgürleşmesi ile birlikte Demokratik Özerk Yönetimine karşı karalama kampanyaları en üst düzeye ulaştı. Türk devletinin denetiminde olan Suriye Konseyi ne bağlı kimi çevreler İstanbul’da yaptıkları toplantıdan sonra YPG’nin başarılarına karşı  YPG’nin etnik temizlik yaptıkları ve Kürtler dışındaki tüm halkları  göçe zorladıkları yalanını yaymaya çalıştı.

Bu karalama esas nedenini YPG’nin Grê Spi alanın özgürleştirerek Türk devleti ve DAI$ çeteleri arasındaki yolu kapatmış olmasından alıyordu. Bu kişiler Demokratik Özerk Sistemini yok etmeye çalışan ulus  devlet yapılanmalarının uzantılarıdır. Bu planın bir devamı olarak Türk devlet yetkilileri yaptıkları açıklama ile Rojavada gelişen bir sisteme izin vermeyeceklerini bildirdi.

Bu saldırılara karşı en olumlu cevap Rojava halkları ve özellikle Grê Sipî de halkların oluşturdukları halklar meclisinden geldi. Grê Spî’de yaşayan halklar 9 Temmuz 2015’te yaptıkları toplantı da Ak Sakallılar Meclisini ilan etti.   Bu toplantıda Kürd, Arap, Türkmen ve Ermeni halklarının temsilcileri hazır bulunarak ortak bir bildiri ile yürütülen karalama kampanyalarına cevap verdi. Bildiri de şunlara dikkat çetildi, “hepimizin şunu bilmesi gerekir ki; Grê Spi üzerinde tehlike devam ediyor. Bu saldırılara karşı yöre halkı olarak birlikte el ele vererek direnmeliyiz.”

Yönetimin sahibi ve kaynağı halk

Demokratik Özerk Yönetimde  halk  yönetimin kaynağı ve sahibi olarak tüm  işlerini  kendisi örgütleme ilkesiyle hareket ediyor. Demokratik Ulus  Sistemi nde Komün toplumun en küçük hücre yapısını temsil ediyor ve buna sebep Demokratik Özerk Yönetiminin en önemli ayaklarından birisini Komünler oluşturuyor. Komünler  toplumun kendi kendisini yönetmek amacıyla örgütlemeye gitmesi, karar sahibi olabilme ihtiyacından hareketle 2014 yılında oluşturulmaya başlandı.   Komünler köy, mahalle gibi yerlerde  toplumun farklı kesimlerinden, oluşuyor. 16 yaş üzerindeki  kadın  ve erkekler  komünlerde  yer alabiliyor.

Komünleri kurma hamlesi halen devam etiyor. Bu amaçla toplumun farklı kesimlerinden bir çok kişi ile toplantılar yapıldı, Komünin toplum yaşamındaki rolü üzerinde duruldu. Bu amaçla komiteler kurularak çalışmaların devamı sağlanmaya çalışılılyor.

Rojava Kantonlarının birçok yerde Komünlerini kurduktan sonra komün meclisleri kuruldu. Bu meclislerin seçtikleri seçtikleri üyeler Halk Meclisi çatısını oluşturdu.

Rojava Demokratik Özerk Yönetimi kurumların çalışmalarını  en iyi şekilde yürütmek için  çabalıyor. Askeri başarılara parallel toplumsal alan da başarılı sonuçlar alıyor. Demokratik Özerklik sistemi geliştirdiği toplumsal proje ve çözüm önerilerile aynı zamanda Demokratik bir Suriye sisteminin de yolunu açıyor. Bu amaçla Suriye deki tüm muhalif kesimlere ve sivil toplum kesimlerine oluşturdukları projeleri gönderiyor.

ANHA